- 31 Ocak 2025
- Yazar Özkimsan
- Kategori Bilgi, Pas Sökücüler
- 157
- 0
Güvenli ve dayanıklı yapılar inşa etmek için kullanılan malzemelerin kalite standartlarına uygun olması hayati önem taşır. Özellikle betonarme yapılarda kullanılan donatı demirleri, yapının taşıyıcı sisteminin en kritik bileşenlerinden biridir. Paslı demirin kullanılması, yapının mukavemetini düşürerek can ve mal güvenliğini riske atabilir. Bu nedenle, mevzuatlar ve teknik şartnameler paslı demir kullanılmasını kesin olarak yasaklamaktadır.
Paslanmış demir, yapı içerisinde çeşitli sorunlara yol açar:
Yapının taşıyıcı sisteminde zayıflamaya neden olur.
Beton ile aderansı azalır ve betonarme elemanların dayanıklılığını olumsuz etkiler.
Zamanla genleşerek betonun iç yapısını bozar ve çatlak oluşmasına neden olur.
Korozyon ilerledikçe yapısal bütünlük kaybolur ve bina ömrü kısalır.
Türkiye’de paslı demir kullanımını yasaklayan ve demir donatılarının hangi şartlar altında kullanılması gerektiğini belirleyen başlıca mevzuatlar şunlardır:
Türk Standartları Enstitüsü (TSE) 708
Betonarme donatı çeliği ile ilgili standartları belirler. Demirlerin paslanmamış ve temiz olması gerektiğini şart koşulur.
Deprem Yönetmeliği (2018)
Betonarme yapılarda kullanılacak donatıların dayanıklılık ve aderans şartlarını tanımlar. Paslı ve korozyona uğramış donatıların kullanımını kesinlikle yasaklar.
TS 500 (Betonarme Yapıların Tasarım ve Yapım Kuralları)
Betonarme yapıların dayanımını sağlamak için donatının temiz ve paslanmamış olması gerektiğini belirtir.
Yapı Malzemeleri Yönetmeliği
Kullanılacak malzemelerin uygunluk belgelerine sahip olmasını ve standartlara uymasını zorunlu kılar.
Paslanmış inşaat demirleri, uygun yöntemlerle temizlenerek yeniden kullanılabilir hale getirilebilir. OK-151 Pas Sökücü, inşaat demirlerindeki pası hızla ve etkili bir şekilde temizleyen özel bir kimyasal çözümdür. Paslı demirlerin mevzuata uygun hale getirilmesi için şu adımlar takip edilmelidir:
Yüzey Hazırlığı: Demir donatının üzerinde biriken toz, kir ve büyük pas parçaları mekanik yöntemlerle (tel fırça veya zımpara) temizlenmelidir.
OK-151 Pas Sökücü Uygulaması: Ürün, paslı yüzeye fırça, püskürtme veya daldırma yöntemiyle uygulanmalıdır.
Bekleme Süresi: Kimyasalın pası çözmesi için bir süre beklenmelidir.
Paslı demir kullanımının yasaklanması, yapı güvenliğini sağlamak ve olası felaketleri önlemek adına büyük bir öneme sahiptir. Mevzuatlara uygun hareket edilmesi, hem bina dayanıklılığını artırır hem de uzun vadede ekonomik kayıpları önler. Bu nedenle, inşaat sahalarında kullanılan demirlerin kalite kontrolü titizlikle yapılmalı ve paslanma tespit edildiğinde gerekli önlemler alınmalıdır.