- 20 Temmuz 2019
- Yazar Özkimsan
- Kategori Bakır Temizleyiciler
- 191249
- 10
İlk para milattan önce 7. yüzyılda Lidyalılar tarafından bulundu. O dönemlerde bozuk paralar altın, gümüş, pirinç, tunç ve bakırdan üretilmekteydi. Ancak zamanla değerli metallerin kullanımından uzaklaşıldı.
Neden mi ? Bunu dilerseniz madeni paraların niçin yuvarlak bir şekilde üretilmeye başladığı ile ilgili bilgiler vererek anlatalım.
İlk üretilen madeni paraların belirli bri şekli yoktu. Yuvarlağa yakın ovaldiler. Her para birbirinden çekil bakımından farklıydı. Zamanla altın ve gümüş gibi değerli paraların kenarlarından parçalar koparılmaya ve kullanılmaya devam edilmesi buna bir çözüm bulunması gerektiğinin sebebiydi.
İlk defa İngiltere Kraliyet Darphanesi tarafından 1696 yılında yuvarlak paralar üretilmesi düşünüldü. Müdürü ise Isaac Newton idi. Madeni paraların aynı incelikte, ağırlıkta ve yuvarlak formda olmaları gerektiğini savundu.
1698 yılında piyasadaki tüm bozuk paralar toplantı. Yerlerine ise kenarları tırtıklı, yuvarlak, aynı ağırlık ve inceliğe sahip madeni paralar üretilmeye başlandı. Ve bu yöntem tüm dünyaya yayıldı. Artık kimse paraların kenarlarından alamıyordu.
Günümüzde üretilmekte olan paraların hammaddesi nikel, tunç alüminyum, tunç – alimünyum ve bakır – nikeldir. Bu elemnetler ve alaşımları kullanılmaktadır.
Bu metallerin kullanılmasındaki amaç ise korozyona dayanımlı, hafif olmalı, renk değiştirmemeli ve ısıl genleşmesi iyi olmalıdır.
Aslında yukarıda ham maddelerinden biraz bahsettik. Ancak şu bilgiyi vermek istiyoruz. Günümüzde 1 TL ve 50 Kuruş bakır – nikel – çinko karışımından üretilmektedir.
1 kuruş: %90 bakır, %10 çinko. Şimdi dilerseniz tek tek hangi para hangi metalden üretiliyor paylaşalım.
1 kuruş %90 Bakır (Cu) %10 Çinko (Zn)
5 kuruş %65 Bakır(Cu) %6 Nikel (Ni) %29 Çinko (Zn)
10 kuruş %65 Bakır(Cu) %6 Nikel (Ni) %29 Çinko (Zn)
25 kuruş %60 Bakır(Cu) %14 Nikel (Ni) %26 Çinko (Zn)
50 kuruş %75 Bakır(Cu) %15 Nikel (Ni) %10 Çinko (Zn) ya da %81 Bakır(Cu) %4 Nikel (Ni) %15 Çinko (Zn)
1 TL %75 Bakır(Cu) %15 Nikel (Ni) %10 Çinko (Zn) ya da %81 Bakır(Cu) %4 Nikel (Ni) %15 Çinko (Zn)
Dikkat etti iseniz artık 1 kuruşlar piyasada bulunmamaktadır. Nadiren karşımıza çıkmaktadır. Bunun sebebi ise üretildiği madenden kaynaklıdır. Yani bakır ve çinko alaşımı olması. 1 kuruşlar kendilerinden madeni olarak daha değerlidirler. Aşağıda paylaştığımız maddelerden ne demek istediğimizi daha iyi anlayabilirsiniz.
1 kuruş, yüzde 90 bakır, yüzde 10 çinko içeriyor.
1 kuruş toplamda 2.2 gram bakır ve çinko alaşımdan elde ediliyor.
1 kuruşta 1.98 gram bakır, 0.22 gram çinko bulunuyor.
Bir kilogram bakır ve çinko alaşım için 455 adet 1 kuruş gerekiyor.
455 adet 1 kuruş toplam 4.55 TL yapıyor.
1 kilogram bakırın toptan hurda fiyatı ise 20 TL’den fazla.
Her ne kadar üretiminde dikkatli olunsa da zamanla bozuk paralar korozyona uğrayabilir. Renk değişimleri yaşanabilir, kararabilir ya da küflenebilir. Bozuk paraların ilk günkü parlaklığına kavuşabilmesi için ise Özkimsan Endüstri Kimyasalları tarafından OK-159 ürünü ürtilmiştir.
Hemen aşağıda paylaştığımız video aracılığı ile bozuk paraların nasıl temzilenip patlatıldığını detaylı bir şekilde izleyebilirsiniz.
10 YORUM
Ger van den Hoof
21 Ocak 2024, 20:24 CEVAPLA2 hafta önce, o yeni 10 kuruş (2023) buldum. Öbürü yeni madeni para gibi, daha ince Ancak internette (”Numista” sitesi dahil), metalin içerğini bulamadım. Ne ariyorum? -Metal paranın kalınlığı,
-ağırlığı
-metal içeriği (%Cu, %Ni, %Zn).
Ayne şeyler yeni (2023) 5 kuruş için.
Özkimsan
21 Ocak 2024, 22:15 CEVAPLAMerhabalar;
Değerler aynıdır.
Selamlar.
Tuna gençer
27 Mart 2023, 07:16 CEVAPLAVauv benim çocukken hepsi nikelden, demirden falan yapilir diye aklımda kalmış.eee bir dönem dolar yükseldi neden bu 1 liralari toplayıp 2 liraya sattı demirciler.
Özkimsan
27 Mart 2023, 10:02 CEVAPLATuna Bey merhaba;
Düşüncelerinizi paylaştığınız için teşekkür ederiz.
Selamlar.
Murat
30 Ağustos 2022, 19:23 CEVAPLABen eski bakır paraları temizlemek istiyorum ama temizleyemedim elektrikçilerin kullandığı asit kullandım ama çıkarmadı videolarınızı seyrettim sizin kimyasal gerçekten temizliyormu
Özkimsan
1 Eylül 2022, 19:48 CEVAPLAMurat Bey merhaba;
Bakır, pirinç ve bronz ise temizler. Ama eski paraların o halde değerli olduğunu unutmayalım.
Selamlar.
Batıkan
24 Kasım 2021, 20:41 CEVAPLAÇok iyiydi tebrik ediyorum.
Özkimsan
25 Kasım 2021, 15:13 CEVAPLABatıkan Bey merhaba;
Sizlere yardımcı olabildi isek ne mutlu bizlere.
Selamlar.
Ahmet
4 Ağustos 2020, 19:32 CEVAPLAHarika
Özkimsan
5 Ağustos 2020, 12:41 CEVAPLAAhmet Bey merhaba;
Değerli yorumunuz için çok teşekkür ederiz.
Selamlar.